Kurban Bayramı dair her şey

Haber Merkezi

Silivri Müftü Vekili Salih Ateş yaklaşan Kurban Bayramı sebebiyle bir basın açıklaması yaparak kurban ibadetini ele aldı. Bu yılki kurban bağışı bedelinin 260.00 YTL olduğunu söyleyen Ateş   kurbanın kesiminden, dağıtılmasına kadar konuyla ilgili geniş bilgiler verdi.

İbadet Ne Demektir?

İbadet;En geniş anlamı ile Allah’a saygı ile boyun eğmek ve emirlerine itaat etmek demektir.
İbadet; saygı ve itaatin en yüksek derecesidir.Böyle bir saygı yalnız Allah’a yapılır.Çünkü bizi yaratan ve çeşitli nimetler vererek yaşatan O’dur.İbadet, sadece Allah’ın hoşnutluğunu (rızasını) kazanmak için yapılır.

İbadetin ruhu niyettir, kalbin bütünüyle Allah’a yönelmesi ve bağlanmasıdır.Ruhsuz bir beden işe yaramadığı gibi, niyetsiz ibadetin de değeri yoktur.Bu sebeple; ibadetin, hem beden, hem de ruhla yani bütün varlığımızla şuurlu olarak ve samimi bir niyetle yapılması esastır.Allahü Teala’nın emri olan ibadet, dini bir görevdir.ibadetlerimiz, dinimizin temelidir.

Allah katında makbul olan ibadet, çıkar düşüncesi olmadan samimi bir niyet ve ihlâsla yapılan ibadettir.Bununla beraber, ibadetlerde bizim için maddi ve manevi pek çok faydalar olduğu da bir gerçektir.Allah’ü Teala yapacağımız ibadetlere muhtaç değildir, fakat bizim ibadete ihtiyacımız vardır.İbadetlerin sağladığı faydalar fert ve toplum olarak bize aittir.Eğer  biz  Allah’a karşı ibadet görevlerimizi yerine getirir, O’nun sevgisini kazanırsak, Allah, bize, dünyadaki nimetlerden daha fazlasını ahirette verecek ve bizi sonsuz mutluluğa erdirecektir.

Bizi yoktan var eden, bin bir çeşit nimete gark eden, rahmeti, bilgisi, gücü her zerreyi kuşatan, sonsuz kudretin varlığını kabul edip de O’na karşı sonsuz bir hayranlık ve minnet duymamak mümkün müdür? İşte ibadet, bir yönüyle de kulun bu hayranlığını ve minnetini ifade eden bir vasıtadır.Samimi bir mümin, her hareketinin ve davranışının Allah’ın rızasına uygun olup olmadığını göz önünde bulundurur.Böyle davrandığı takdirde yaptığı her meşru fiil bir ibadet olur.

İslâm’a göre; ibadet ederken, dua yaparken her hangi bir aracıya ihtiyaç yoktur.Her insan doğrudan doğruya Allah’a el açıp yakarabilir.İbadet yapabilir.Günahları af yetkisi de sadece Yüce Allah’a aittir.Allah’tan başka hiç kimse günahı affedemez.

İslâm ahlakıyla benzeme de İslâm’ı yaşamanın en önemli göstergelerinden  birini oluşturur.Denilebilir ki; hiçbir din ve hiçbir düşünce  sistemi İslâm kadar güzel ahlaka önem vermez.Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed  “Ben ancak ahlaki  faziletleri tamamlamak için gönderildim” buyurmuştur.Bu yüzden müslümanın  ahlakını  güzelleştirmesi en temel hedeflerden biri olmalıdır.Bu amaçla mümin, İslâm’ın istediği kişisel ve toplumsal  görevlerini öğrenmek ve bunun sonucunda güzel davranış biçimleri ile bezenmek, çirkin alışkanlıklardan kaçınmak durumundadır.
 
Kurban İbadeti

Allah’a yakınlaşmak  anlamına gelen “kurban” ibadeti; kurban olarak kesilmesi uygun olan hayvanın, ibadet niyetiyle usulüne uygun şekilde kesilmesidir.Kurbanın başlıca, udhiyye kurbanı (kurban bayramında kesilen kurban), adak kurbanı, akika kurbanı ve Hac ile ilgili olarak kesile hedy  kurbanı gibi kısımları vardır.
Fıkık mezheplerinin çoğuna göre udhiyye kurbanı sünnet olmakla birlikte Hanefi mezhebinde tercih edilen görüş kurbanının vacip olduğu yönündedir.Ancak bir ibadetin farz olmayışı, onu ibadet olmaktan çıkarmayacağı gibi, şeklinin de değiştirilmesini gerektirmez. İbadetlerin; şekil, şart ve rükünlerin olduğu  gibi hikmetleri, amaçları ve teşri gerekçeleri de vardır.İbadetlerdeki bu özelliklerin  birbirinden ayrı düşünülmesi mümkün değildir. Hatta etinin dağıtılması bile vacip değil, sünnettir. Bu ibadetin özü Allah’a yaklaştıran maddi bir fedakarlık ve O’nun emrine bağlılıktır.

Kurbanla ilgili dini hükümler

Kurban kesen, Allah’a yaklaşmış ve O’nun hoşnutluğunu kazanmış olur. Kurban , aynı zamanda bir sosyal yardımlaşma ve dayanışma örneğidir. Kesilen kurbanlardan maddi olarak daha çok yoksullar yararlanır.

Kimler kurban kesmekle yükümlüdür?

Kurban kesmek, akıllı, buluğ çağına ermiş, dinen zengin sayılacak kadar mal varlığına sahip ve misafir olmayan Müslüman’ın yerine getireceği mali bir ibadettir. Temel ihtiyaçlardan ve borcundan başka 20 miskal  altın veya bunun değerinde para veya eşyaya sahip olan kişi dinen zengindir. Dolayısıyla Allah’ın kendisine bahşetmiş olduğu nimetlere şükran ifadesi ve Allah yolunda fedakarlığın nişanesi olarak kurban kesmelidir.

Hangi hayvanlar kurban olarak kesilir? Bu hayvanlar hangi nitelikleri taşımalıdır?

Kurban, koyun,keçi, sığır, manda ve deveden olur. Bunların dışındaki hayvanlar kurban olarak kesilemezler. Kurban olabilmesi için, kurbanlık hayvanın süt dişlerini değiştirmiş olması gerekir. Bu da deve 5, sığır ve manda 2, koyun ve keçi 1 yaşını doldurunca gerçekleşir. Bunun yanında 6 ayını tamamlayan koyun, bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olması halinde kurban edilebilir.
Kurban edilecek hayvanın, sağlıklı, azaları tam ve besili olması, hem ibadet açısından, hem de sağlık bakımından önem arz eder. Bu nedenle, kötürüm derecesinde hasta,zayıf, düşkün, bir veya iki gözü kör, boynuzları kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memesi kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlardan kurban olmaz. Ancak hayvanın doğuştan boyunsuz olması, şaşı, topal, hafif hasta, bir kulağı delik veya yırtılmış olması kurban edilmesine mani teşkil etmez.

Kurban ne zaman kesilir?

Kurban kurban kesme günleri denilen Zilhicce ayının onuncu, on birinci ve on ikinci günleri kesilir. Kurban kesim vakti, Bayram namazı kılındıktan sonra, başlar. Zilhiccenin on ikinci günü (Kurban bayramının 3. günü) güneş batıncaya kadar devam eder. Bu geçen süre içerisinde gece ve gündüz kurban kesilebilir. Ancak kurbanların gündüzleri kesilmesi uygundur. Kurban Bayramın birinci günü kesmek faziletlidir. Diğer kurbanlarda ise herhangi bir vakit söz konusu değildir.

Vekaletle kurban kestirilebilir mi?

Kurbanı, kişinin kendisi kesebileceği gibi, vekalet yoluyla başkasına da kestirebilir. Zira kurban mal ile yapılan bir ibadettir. Mal ile yapılan ibadetlerde ise vekalet caizdir. Vekalet yoluyla kurban kestiren kişi kendi bulunduğu yerde birisine vekalet verebileceği gibi, başka bir yerdeki kişi veya kurumada vekalet verebilir. Vekalet, sözlü veya yazılı olarak yada telefon, internet, faks ve benzeri iletişim araçalrı ile verilebilir.

Kurban eti nasıl değerlendirilmelidir?
 
Hz. Peygamber kurban etinin üçe taksim edilip, bir bölümünün kurban kesmeyen yoksullara dağıtılmasını, bir bölümünün akraba, tanıdık ve komşularla paylaşılmasını, birinin de evde bırakılmasını tavsiye etmiştir. Ailenin durumuna göre etin tamamı da evde bırakılabilir. Ancak toplumda muhtaçların arttığı dönemde kurban etinin çoğunun hatta tamamının dağıtılması uygun olur.

Kurban derisi nasıl değerlendirilmelidir?

Kurbanın derisi, bir fakire veya hayır kurumuna verilmelidir. HZ. Peygamber, veda haccında Hz. Ali’ye kurban olarak kesilen develerin başında durmasını ve bunların derileri ile sırtlarındaki çullarını sadaka olarak vermesini, kasap ücreti olarak bunlardan bir şey vermemesini emretmiştir. Buna göre kurban derilerinin para karşılığında satılması, kurbanın kesimi veya bakımı için ücret olarak verilmesi uygun değildir.

Sağlık Şartları

İnsanoğlu ihtiyaçları gereği hayvanlarla iç içe yaşamakta, onların başta eti ve sütü olmak üzere birçok ürününden yararlanmaktadır. Bunların doğal bir sonucu olarak da hayvanlarda görülen ve zoonoz olarak adlandırılan bazı hastalıklar insanlara bulaşabilmektedir. Özellikle Kurban Bayramlarında çok sayıda hayvanın kesilmesi, kesim öncesi ve kesim sonrası gereken kontrol ve hijyen kurallarına dikkat edilmemesi, kesilen hayvanlara ait etlerin tüketiminde gerekli hassasiyetin gösterilmemesi birçok zoonoz hastalığı yayılmasına ve çok sayıda insanımızın da bu hastalıklara yakalanmasına neden olabilmektedir.

Bütün enfeksiyonlarda ve enfeksiyon hastalıklarında olduğu gibi, zoonoz hastalıklarından korunmanın yolu, korunma önlemelerini bilmek ve uygulamaktır. İşte bu ve benzeri konularda kurban kesmek isteyen vatandaşların kurbanlarını sağlık şartlarına uygun olarak bizzat kesmelerine veya kestirmelerine yardımcı olmak amaçlanmıştır.

Çevre temizliği 

Kurbanların satış ve kesim işlemleri yapılırken çevre temizliğine önem verilmesi, bu yerlerdeki atıkların kaldırılması ve herhangi bir kirliliğe sebep olmasını engelleyecek şekilde önlemlerin alınmasının sağlanması K ibadeti ve kurban hizmetlerinin  yürütülmesinde dikkat edilmesi gereken hususlardır.

Kurbanı vekalet yoluyla kesmek isteyenler

Kurban ibadetini yerine getirmek isteyen vatandalar için Diyanet İşleri Başkanlığınca  her yıl vekalet yoluyla kurban kesim organizasyonu düzenlenir. Başkanlık bu hizmet için Türkiye Dyanet Vakfı İşbiliği yapar. Gerçek ve tüzel kişilerde bu kararda yer alan usul ve esaslara göre bizzat veya kefalet yoluyla kurban kesebilirler. Organizasyon yapabilirler. Nitekim Diyanet İşleri Başkanlığı , Türkiye Diyanet Vakfı ile işbirliği yaparak her yıl vekalet yoluyla Kurban Kesim Organizasyonu yapmaktadır.

Vekalet yoluyla kurban kesim organizasyonu

Bakanlar Kurulu’nun Kurban Hizmetlerinin Diyanet İşleri Başkanlığınca Yürütülmesine dair Karar’ının 4’üncü ve Kurban Hizmetlerinin Diyanet İşleri Başkanlığınca Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 7/b maddeleri uyarınca vekalet yoluyla kurban kesim organizasyonu Başkanlığımız ve Türkiye Diyanet Vakfı işbirliği ile yapılmaktadır.

Vekalet yoluyla kurban kesmek isteyen ne yapmalı?

Vekalet yoluyla kurban kestirmek isteyenler kurban bedelini ilgili bankalarda açtırılan hesaba yatırmaları gerekmektedir. Arzu edenler www.diyanetvakfi.org.tr web sitesinden visa ile ödeme yapılabilir. Vakıfbank ve Halkbank şubelerinin bulunmadığı yerlerde ise en yakın İl veya İlçe Müftülüklerimize müracaat edilerek kurban ücreti yatırılabilir.

Yurtiçi Kurban Ücreti

2008 yılında vekalet yoluyla kurban kesim organizasyonu için belirlenen ücret:
260.00 (ikiyüzaltmış) YTL’dir.

Banka adları, hesap numaraları

Türkiye Vakıflar Bankası, T.C.Ziraat Bankası ve Halbank’ın bütün şubelerinde açtırılan Türkiye Diyanet Vakfı Şubesi